Termomodernizacja budynków – czyli ocieplenie przegród, wymiana okien oraz modernizacja systemu ogrzewania na bardziej efektywny – to jedna z najskuteczniejszych metod obniżenia kosztów energii i poprawy komfortu cieplnego. W 2025 roku właściciele domów i mieszkań mogą skorzystać z wielu form wsparcia finansowego. Rządowe programy dotacyjne (jak Czyste Powietrze, Ciepłe Mieszkanie czy Moje Ciepło) oferują dofinansowania na wymianę źródeł ciepła i prace termomodernizacyjne, a system podatkowy przewiduje dodatkowo ulgę termomodernizacyjną. W efekcie inwestycje, które dawniej wymagały dużych nakładów, dziś stają się łatwiejsze do sfinansowania – przy odpowiednim skorzystaniu z dostępnych programów koszty można znacząco obniżyć Poniżej przedstawiamy kluczowe informacje o najważniejszych programach w 2025 roku oraz podpowiadamy, co można ze sobą łączyć, by zmaksymalizować korzyści.
Program Czyste Powietrze 2025 – dofinansowanie do termomodernizacji domów jednorodzinnychstanu budynku – czy Twój obiekt potrzebuje termomodernizacji?
Czyste Powietrze to flagowy program dotacyjny skierowany do właścicieli i współwłaścicieli domów jednorodzinnych (w tym wydzielonych lokali z odrębną księgą wieczystą). Jego celem jest walka ze smogiem poprzez eliminację starych, nieefektywnych pieców na paliwa stałe (tzw. kopciuchów) oraz poprawę efektywności energetycznej budynków jednorodzinnych. Program oferuje bezzwrotne dotacje na wymianę źródła ciepła na nowe, ekologiczne (np. pompę ciepła lub kocioł na biomasę) oraz na prace termomodernizacyjne: ocieplenie ścian, stropów, dachów, wymianę okien i drzwi, modernizację instalacji grzewczej czy montaż wentylacji mechanicznej z rekuperacją.
Nowa edycja 2025: Po przerwie w naborze, 31 marca 2025 r. ruszyła nowa odsłona programu, która potrwa aż do 2030 r. i dysponuje ogromnym budżetem ~10 mld zł. Wprowadzono istotne zmiany mające uczynić program skuteczniejszym i bardziej sprawiedliwym. Między innymi wymóg kompleksowej termomodernizacji – od 2025 r. każdy, kto wymienia piec, musi także ocieplić budynek zgodnie z zaleceniami audytu energetycznego i osiągnąć określony standard (zapewniony audytem przed i świadectwem po inwestycji). Dotacje obejmują wyłącznie bezemisyjne lub niskoemisyjne źródła ciepła – kotły węglowe i gazowe zostały wykluczone z dofinansowania, a jedynymi dopuszczalnymi urządzeniami grzewczymi są pompy ciepła (powietrzne lub gruntowe), ewentualnie wysokoefektywne kotły na biomasę. Co istotne, z programu usunięto także dotacje do paneli fotowoltaicznych – inwestycje w mikroinstalacje PV trzeba realizować osobno (np. korzystając z programu Mój Prąd), ponieważ Czyste Powietrze 2025 skupia się teraz na ociepleniu budynku i wymianie ogrzewania.
Progi dochodowe i wysokość dotacji: W nowej edycji obowiązują trzy poziomy wsparcia zależne od dochodu beneficjenta – podstawowy, podwyższony i najwyższy. Kryteria dochodowe zostały podniesione, aby więcej rodzin mogło uzyskać wyższe dofinansowanie.
– Poziom podstawowy przysługuje beneficjentom o rocznym dochodzie do 135 000 zł – mogą oni otrzymać dotację do 40% kosztów kwalifikowanych.
– Poziom podwyższony obejmuje osoby o średnim miesięcznym dochodzie do 2 250 zł na osobę (gospodarstwo wieloosobowe) lub 3 150 zł w gospodarstwie jednoosobowym; dotacja sięga do 70% kosztów.
– Poziom najwyższy jest zarezerwowany dla najmniej zamożnych (dochód miesięczny do 1 300 zł na osobę w rodzinie lub 1 800 zł samotnie, albo pobieranie określonych zasiłków) – w takim przypadku można uzyskać nawet 100% kosztów inwestycji jako dotację. Warunkiem pełnego 100% dofinansowania jest jednak wysoka energochłonność budynku (przed termomodernizacją zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania musi przekraczać 140 kWh/m² rocznie).
Maksymalne kwoty wsparcia w programie znacznie wzrosły. Jedna inwestycja może otrzymać łącznie nawet ok. 170 tys. zł dotacji w przypadku spełnienia warunków najwyższego poziomu przy kompleksowej modernizacji. Dla porównania, w poprzedniej edycji limit wynosił 135 tys. zł, a teraz – jak podaje serwis Rachuneo – „najwyższy poziom dofinansowania to aż 170 100 zł”. Osoby o średnich dochodach mogą liczyć na dofinansowania rzędu kilkudziesięciu tysięcy złotych (np. ~20–30 tys. zł na pompę ciepła w zależności od typu), a dla pozostałych (powyżej progów dochodowych) wsparcie wyniesie ok. 40% kosztów inwestycji.
Kto może skorzystać? Program Czyste Powietrze jest przeznaczony wyłącznie dla osób fizycznych będących właścicielami lub współwłaścicielami istniejących budynków mieszkalnych jednorodzinnych (całorocznych). Dotacja nie obejmuje nowo budowanych domów ani budynków letniskowych – wymagane jest, by pozwolenie na budowę domu było wydane przed 2021 r.. Ponadto od 2025 r. wprowadzono zasadę „jeden beneficjent – jedna dotacja”, co oznacza, że jedna osoba może z Czystego Powietrza skorzystać tylko raz (nie sfinansuje np. dwóch różnych domów). Dodatkowy warunek to wykazanie prawa własności domu przez minimum 3 lata przed złożeniem wniosku (z wyjątkiem świeżo odziedziczonych nieruchomości) – zapobiega to np. przepisywaniu domu tuż przed aplikacją, by obejść limity.
Zakres dotacji obejmuje bardzo szeroki wachlarz prac i urządzeń związanych z termomodernizacją. Fundusz sfinansuje m.in. likwidację starego kotła i zakup nowego systemu grzewczego (pompy ciepła, kotła na pellet itp.) wraz z niezbędnym osprzętem, docieplenie przegród (ścian, dachów, podłóg itp.), wymianę okien, drzwi i bram garażowych na energooszczędne, montaż wentylacji mechanicznej (rekuperacji) oraz modernizację instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej. Dofinansowanie obejmuje także koszty dokumentacji energetycznej – wykonanie audytu energetycznego budynku przed inwestycją i świadectwa energetycznego po zakończeniu prac (łącznie do 1600 zł dotacji na te dokumenty). Uwaga: program ustala maksymalne limity kosztów kwalifikowanych dla poszczególnych rodzajów prac i urządzeń, więc dotacja pokryje wydatki tylko do określonej kwoty jednostkowej (nadwyżkę inwestor pokrywa samodzielnie).
Jak otrzymać wsparcie? Nabór w Czystym Powietrzu ma charakter ciągły – wnioski można składać w dowolnym momencie aż do wyczerpania budżetu lub końca 2030 r. W praktyce aplikację najwygodniej złożyć elektronicznie przez Generator Wniosków o Dofinansowanie na portalu gov.pl (logując się Profilem Zaufanym). W 2025 r. wprowadzono obowiązek dołączenia audytu energetycznego budynku do wniosku – przed aplikacją trzeba zlecić audytorowi wykonanie obliczeń zapotrzebowania na energię i rekomendacji usprawnień, a wyniki wpisać do formularza. Po pozytywnej decyzji i podpisaniu umowy z WFOŚiGW, beneficjent ma zwykle do 30 miesięcy na realizację inwestycji i złożenie wniosku o płatność. Dotacja może zostać wypłacona jednorazowo po zakończeniu wszystkich prac lub w maksymalnie trzech transzach – zależnie od harmonogramu inwestycji i ewentualnego skorzystania z prefinansowania (zaliczki). Przez 5 lat od zakończenia projektu obowiązuje tzw. trwałość – np. nie można zmienić przeznaczenia budynku ani zdemontować dofinansowanych urządzeń, inaczej grozi zwrot dotacji.Tip: Program Czyste Powietrze w 2025 r. stał się bardziej rygorystyczny, ale też bardziej hojny dla najbardziej potrzebujących. Najubożsi mogą otrzymać pełne finansowanie inwestycji, pod warunkiem przeprowadzenia rzetelnej, kompleksowej modernizacji domu. Ze względu na wysoki budżet i ciągły nabór warto nie odkładać decyzji – rosnące ceny energii to dodatkowy bodziec, by jak najszybciej docieplić dom i wymienić źródło ciepła, tym bardziej że dotacja może pokryć znaczną część kosztów.
Program Ciepłe Mieszkanie 2025 – dofinansowanie w budynkach wielorodzinnych
Mieszkańcy budynków wielorodzinnych (bloków, kamienic) nie kwalifikują się do Czystego Powietrza, dlatego uruchomiono uzupełniający program Ciepłe Mieszkanie. Jest on skierowany do właścicieli lokali mieszkalnych w budynkach wielorodzinnych oraz – częściowo – do małych wspólnot mieszkaniowych. Program wystartował w 2022 r., a w 2025 r. kontynuowany jest z budżetem ~1,75 mld zł na dotacje. Jego celem jest eliminacja tzw. kopciuchów w mieszkaniach i poprawa efektywności energetycznej w budownictwie wielorodzinnym. Beneficjentami mogą być: – osoby fizyczne będące właścicielami mieszkań w bloku/kamienicy, – najemcy lokali komunalnych (za zgodą gminy jako właściciela budynku), – małe wspólnoty mieszkaniowe (od 3 do 7 lokali) realizujące termomodernizację części wspólnych.
Program Ciepłe Mieszkanie pozwala dofinansować zarówno wymianę ogrzewania w pojedynczym mieszkaniu, jak i – w przypadku wspólnot – szerszą modernizację całego budynku.
Na co można otrzymać dotację? Osoby fizyczne mogą uzyskać wsparcie przede wszystkim na likwidację starego pieca lub kotła w mieszkaniu (najczęściej węgiel, drewno, piece kaflowe) i instalację nowego ekologicznego źródła ciepła. Dofinansowane urządzenia to m.in. pompy ciepła (powietrzne typu powietrze-woda lub powietrze-powietrze), kotły gazowe kondensacyjne (uwaga: program CM w przeciwieństwie do CP dopuszcza kotły gazowe klasy kondensacyjnej), kotły na pellet o podwyższonym standardzie czy nowoczesne ogrzewacze elektryczne. Alternatywnie możliwe jest podłączenie lokalu do efektywnej sieci ciepłowniczej (jeśli budynek ma taką możliwość). Poza źródłem ciepła dotacja dla osoby fizycznej może objąć prace towarzyszące w mieszkaniu: modernizację instalacji CO i ciepłej wody, montaż wentylacji mechanicznej (np. małej rekuperacji pokojowej) oraz wymianę okien i drzwi na energooszczędne.
Małe wspólnoty mieszkaniowe mogą z kolei uzyskać dofinansowanie na przedsięwzięcia w częściach wspólnych budynku, głównie ocieplenie ścian i dachu, wymianę stolarki okiennej na klatkach schodowych, modernizację zbiorczej kotłowni czy instalację OZE (np. paneli fotowoltaicznych na potrzeby budynku). Program finansuje również przygotowanie potrzebnej dokumentacji – audytów energetycznych, projektów, ekspertyz – co ma zachęcić wspólnoty do kompleksowego podejścia do termomodernizacji.
Poziomy dofinansowania w Ciepłym Mieszkaniu są trzy (analogicznie do Czystego Powietrza), ale kwoty są niższe, bo dotyczą pojedynczego mieszkania:
– Poziom podstawowy (dla osób z rocznym dochodem ≤ 135 000 zł) – dotacja do 30% kosztów, maksymalnie 16 500 zł na lokal (lub do 19 000 zł w gminach o najbardziej zanieczyszczonym powietrzu).
– Poziom podwyższony (dochód miesięczny ≤ ok. 1 894 zł/os. w rodzinie wieloosobowej lub 2 651 zł w jednoosobowej) – dotacja do 60% kosztów, maksymalnie ok. 25–31 tys. zł (standardowo 27 500 zł, a w najbardziej zanieczyszczonych gminach do 95% kosztów, czyli 43 900 zł na lokal).
– Poziom najwyższy (dochód miesięczny ≤ 1 090 zł/os. w rodzinie lub 1 526 zł samotnie, albo prawo do zasiłków) – dotacja do 90% kosztów, maksymalnie 41 000 zł (lub do 43 900 zł w gminach z listy smogowej).
Te kwoty pozwalają pokryć znaczną część wydatków typowej inwestycji w mieszkaniu – np. dotacja 41 tys. zł wystarczy na zakup i montaż pompy ciepła wraz z grzejnikami i wymianą okien. Z kolei wspólnoty mieszkaniowe (dla których jest osobna część programu) mogą uzyskać do 60% kosztów danego przedsięwzięcia. Ustalono tutaj odrębne limity kwotowe: do 150 000 zł na samą termomodernizację budynku, do 350 000 zł na termomodernizację połączoną z wymianą źródła ciepła, a nawet do 375 000 zł jeśli dodatkowo instalowana jest fotowoltaika i pompy ciepła dla budynku. To istotne wsparcie, dzięki któremu małe wspólnoty mogą ocieplić budynek i zlikwidować wszystkie kopcące piece w piwnicach.
Jak skorzystać z programu? Ciepłe Mieszkanie jest realizowane we współpracy z gminami. Najpierw gmina musi podpisać umowę z WFOŚiGW i ogłosić nabór dla mieszkańców. Następnie beneficjenci składają wnioski w urzędzie gminy (lub według procedury podanej przez gminę). Gmina weryfikuje i przekazuje wnioski do WFOŚIGW, który ostatecznie przyznaje dotacje. Beneficjent (mieszkaniec lub wspólnota) zawiera umowę dotacyjną i realizuje inwestycję – wymienia źródło ciepła, przeprowadza ewentualne ocieplenie – po czym rozlicza się, składając faktury do refundacji. Taki model wynika z faktu, że to samorządy najlepiej znają lokalne potrzeby i mogą dotrzeć do mieszkańców budynków wielorodzinnych. Dla zainteresowanych kluczowe jest więc sprawdzenie, czy dana gmina uczestniczy w programie i czy prowadzi nabór – informacje zwykle publikowane są na stronach urzędów gmin lub wojewódzkich funduszy ochrony środowiska. Nabory najczęściej mają formę ograniczoną czasowo albo trwają do wyczerpania puli dla danej gminy.Program Ciepłe Mieszkanie ma obecnie ustalony horyzont czasowy do końca 2025 roku – inwestycje muszą zostać zrealizowane (i rozliczone) najpóźniej do 31 grudnia 2025 r.. Warto więc pilnować terminów i jak najszybciej składać wnioski tam, gdzie jest to możliwe. Dotacje rzędu kilkudziesięciu tysięcy złotych dla mieszkań powodują, że program cieszy się dużym zainteresowaniem – tylko w 2024 r. złożono około 270 tys. wniosków o dofinansowanie w ramach Ciepłego Mieszkania. To pokazuje, jak wielka jest skala potrzeb i jednocześnie atrakcyjność wsparcia dla mieszkańców bloków i kamienic. Dzięki tym środkom wiele rodzin zlikwidowało już stare piece i obniżyło rachunki za ogrzewanie, jednocześnie poprawiając jakość powietrza w swoich okolicach.
Program Moje Ciepło – dotacje do pomp ciepła w nowych domach
Kolejnym elementem wsparcia transformacji energetycznej budynków jest program Moje Ciepło, zarządzany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Program ten adresowany jest do właścicieli nowo wybudowanych domów jednorodzinnych, aby zachęcić ich do instalowania bezemisyjnych źródeł ogrzewania. Mówiąc prościej – jeśli ktoś buduje nowy dom (lub niedawno go wybudował) i planuje ogrzewanie pompą ciepła zamiast kotła na węgiel czy gaz, może otrzymać na tę pompę dofinansowanie z Mojego Ciepła. Program wystartował w 2022 r. i potrwa do końca 2026 r. lub do wyczerpania środków (budżet wynosi 600 mln zł).
Kto może skorzystać? O dotację mogą ubiegać się osoby fizyczne będące właścicielami (lub współwłaścicielami) nowych budynków mieszkalnych jednorodzinnych. Za nowy budynek uważa się taki, dla którego nie złożono zawiadomienia o zakończeniu budowy przed 1 stycznia 2021 r. lub który uzyskał pozwolenie na użytkowanie po tej dacie. W praktyce chodzi więc o domy ukończone w latach 2021–2025 albo jeszcze w budowie (na etapie składania wniosku). Warunkiem jest też spełnienie podwyższonego standardu energetycznego – nowy dom musi mieć zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną EP ≤ 55 kWh/m²/rok, co weryfikuje się na podstawie świadectwa energetycznego budynku lub projektu budowlanego. Program nie wprowadza progów dochodowych – jest dostępny dla wszystkich właścicieli nowych domów, niezależnie od ich zarobków. Ważne natomiast, aby budynek nie miał żadnego źródła ciepła na paliwo stałe (w regulaminie wymaga się, by nie instalować kotłów węglowych czy na pellet w nowym domu – dofinansowanie dotyczy tylko pomp ciepła jako głównego ogrzewania).
Na co i ile? Program Moje Ciepło dofinansowuje zakup i montaż pompy ciepła w nowym domu jednorodzinnym. Dotacja wynosi do 30% kosztów kwalifikowanych (koszt urządzenia i instalacji), a dla posiadaczy Karty Dużej Rodziny – do 45% kosztów. Ustalono jednak maksymalne kwoty wsparcia zależne od rodzaju pompy: – do 7 000 zł przy zakupie powietrznej pompy ciepła (typu powietrze–woda lub powietrze–powietrze), – do 21 000 zł w przypadku pompy ciepła gruntowej.
Te limity odpowiadają typowym cenom urządzeń – powietrzne pompy ciepła są tańsze, stąd limit 7 tys. zł, natomiast gruntowe instalacje bywają kilkukrotnie droższe, więc maksymalna dotacja sięga 21 tys. zł. Dla rodzin wielodzietnych (KDR) procent dofinansowania jest wyższy (45% zamiast 30%), ale kwoty maksymalne pozostają bez zmian – w praktyce więc rodzina z KDR również otrzyma najwyżej 7 tys. lub 21 tys. zł (dzięki czemu mogą pokryć większy odsetek mniejszej inwestycji). Oficjalna informacja NFOŚiGW podaje, że dotacja ma formę do 30% (45%) kosztów kwalifikowanych, nie więcej niż 21 000 zł. Warto zaznaczyć, że Moje Ciepło dotyczy tylko pomp ciepła służących ogrzewaniu domu (ewentualnie także przygotowaniu ciepłej wody użytkowej) – program nie dotuje urządzeń typu klimatyzatory split pracujących wyłącznie w funkcji chłodzenia czy innych instalacji niezwiązanych bezpośrednio z ogrzewaniem.
Dotacja wypłacana jest po zakończeniu inwestycji, na podstawie złożonego wniosku o płatność wraz z fakturami za zakup i montaż pompy. Można aplikować wstecznie – kwalifikowane są wydatki poniesione od 1 stycznia 2021 r., zatem jeśli ktoś zainstalował pompę ciepła w nowym domu np. w 2022 czy 2023 roku, nadal może złożyć wniosek o dofinansowanie retrospektywnie (byle zdążyć przed końcem programu w 2026 r.).
Terminy naboru: Wnioski w Moim Cieple przyjmowane są wyłącznie online (przez generator GWD NFOŚiGW) i na bieżąco – od 29.04.2022 r. do 31.12.2026 r., chyba że fundusze wyczerpią się wcześniej. Ze względu na ograniczoną pulę środków (600 mln zł) warto nie zwlekać z aplikacją, bo zainteresowanie pompami w nowych domach jest spore.
Łączenie z innymi formami wsparcia: Nowy dom z pompą ciepła może korzystać równolegle z innych programów, pod warunkiem że nie finansują one dokładnie tego samego wydatku. Przykładowo, beneficjent Mojego Ciepła może dodatkowo zawnioskować o dotację z programu Mój Prąd na instalację fotowoltaiczną, jeśli zdecyduje się założyć panele (PV nie jest objęte Moim Ciepłem). Co więcej, pojawiają się pytania, czy właściciele nowych domów mogą korzystać z ulgi termomodernizacyjnej – co do zasady ulga nie obejmuje wydatków na wykańczanie nowo budowanego budynku, ale zakup pompy ciepła do nowego domu niekiedy może podlegać odliczeniu (jeśli dom został formalnie oddany do użytku i uznany za istniejący budynek mieszkalny w momencie ponoszenia wydatków). Interpretacje podatkowe w tym zakresie są złożone, więc warto skonsultować konkretną sytuację ze specjalistą. Faktem jest natomiast, że z samego Mojego Ciepła można uzyskać stosunkowo niewysoką kwotę dotacji (do 7–21 tys. zł), dlatego beneficjenci często posiłkują się także ulgą podatkową lub kredytem, aby sfinansować resztę kosztów zakupu pompy.
Ulga termomodernizacyjna – odliczenie od podatku wydatków na modernizację
Ulga termomodernizacyjna to instrument podatkowy, z którego mogą skorzystać właściciele domów jednorodzinnych ponoszący wydatki na przedsięwzięcia służące poprawie efektywności energetycznej. Umożliwia ona odliczenie od podstawy opodatkowania (dochodu) określonych kosztów związanych z termomodernizacją budynku mieszkalnego jednorodzinnego. W praktyce oznacza to, że wydatki na ocieplenie domu, wymianę pieca czy instalację OZE można „wrzucić w koszty” przy rocznym rozliczeniu PIT – zmniejszając dochód podlegający opodatkowaniu, co przekłada się na niższy podatek do zapłaty.
Limit odliczenia jest wysoki: maksymalnie 53 000 zł na osobę (łączna suma wydatków odliczonych w ramach ulgi dla danego podatnika). W przypadku małżonków posiadających wspólnie dom, limit dotyczy każdego z nich z osobna – razem mogą zatem odliczyć aż 106 000 zł (pod warunkiem, że oboje są współwłaścicielami i ponoszą wydatki). Ulga ma charakter odliczenia od dochodu (przychodu) – realna oszczędność podatkowa zależy od stawki podatku. Dla większości podatników na skali 12% będzie to do ok. 6,3 tys. zł ulgi, a dla płacących 32% – nawet ~17 tys. zł zwrotu podatku w wyniku pełnego wykorzystania limitu.
Kto może skorzystać? Odliczenia mogą dokonać podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych rozliczający się według skali (12/32%) lub podatkiem liniowym 19%, a także ryczałtowcy – krótko mówiąc, niemal każdy płacący PIT w Polsce, niezależnie od formy opodatkowania. Kluczowe jest jednak posiadanie tytułu własności domu jednorodzinnego – ulga przysługuje wyłącznie właścicielom lub współwłaścicielom istniejących budynków jednorodzinnych (wolnostojących lub np. segmentów bliźniaka z odrębną księgą). Nie można z niej skorzystać, jeśli remontujemy mieszkanie w bloku, dzierżawimy dom lub dopiero budujemy nowy budynek (wydatki związane z budową i wykończeniem nowego domu nie kwalifikują się). Zatem beneficjentami ulgi są głównie indywidualni właściciele domów jednorodzinnych, którzy modernizują swoje istniejące domy. Warunkiem jest dysponowanie fakturami VAT wystawionymi na podatnika przez wykonawców (czynnych podatników VAT) – tylko wydatki udokumentowane fakturami podlegają odliczeniu. Trzeba również pamiętać, że jeśli jakaś część inwestycji została sfinansowana dotacją, to tej dotowanej części nie wolno już odliczyć od podatku. Odliczamy zatem tylko wydatki poniesione z własnej kieszeni.
Jakie wydatki podlegają odliczeniu? Zakres ulgi został określony w rozporządzeniu ministra i obejmuje szeroką listę materiałów budowlanych, urządzeń oraz usług:
– Docieplenie przegród budowlanych – np. zakup i montaż materiałów do ocieplenia ścian zewnętrznych, dachów, stropów itp..
– Wymiana okien, drzwi, bram garażowych na bardziej energooszczędne.
– Modernizacja lub wymiana źródła ciepła na efektywne i ekologiczne – zakup i instalacja np. pompy ciepła, kotła na biomasę (pellet) czy kolektorów słonecznych do ogrzewania wody; także wymiana elementów instalacji grzewczej (grzejników, termostatów). (Uwaga: od 2023 r. wydatki na kotły gazowe, olejowe oraz przyłącza gazowe zostały wykreślone z listy – państwo nie wspiera już inwestycji w źródła na paliwa kopalne).
– Odnawialne źródła energii (OZE) – koszty zakupu i montażu mikroinstalacji fotowoltaicznej (PV), przydomowej turbiny wiatrowej, a także towarzyszących im magazynów energii elektrycznej i systemów inteligentnego zarządzania energią (smart home).
– Wentylacja mechaniczna z rekuperacją – wydatki na rekuperator, kanały wentylacyjne, montaż systemu.
– Przyłączenie do sieci ciepłowniczej – jeśli zamiast własnego kotła podłączamy dom do miejskiego ciepłociągu, koszt przyłącza również można odliczyć.
– Audyt energetyczny i dokumentacja – wydatki na wykonanie audytu przed realizacją oraz sporządzenie świadectwa charakterystyki energetycznej po zakończeniu prac również podlegają uldze.
Co ważne, od 1 stycznia 2025 r. katalog wydatków poszerzono o magazyny energii elektrycznej i magazyny ciepła wraz z potrzebną infrastrukturą. Oznacza to, że właściciel domu może odliczyć koszt zakupu i instalacji np. domowego akumulatora do fotowoltaiki czy zasobnika/buforu ciepła współpracującego z pompą ciepła. Zmiana ta wynika z rozporządzenia podpisanego pod koniec 2024 r. – Ministerstwo Klimatu i Środowiska podkreśla, że to ukłon w stronę prosumentów, mający zwiększyć opłacalność inwestycji w magazynowanie energii. Rozszerzenie ulgi o magazyny energii weszło w życie z dniem 1.01.2025. Poza tym doprecyzowano pewne zapisy – np. że odliczeniu podlega kompletny system pompy ciepła wraz z osprzętem, a nie tylko samo urządzenie, itp.. Nadal wykluczone są natomiast koszty kotłów gazowych i olejowych oraz ich instalacji (co jest spójne z kierunkiem, w jakim zmierzają zarówno dotacje, jak i polityka klimatyczna – wsparcie tylko dla rozwiązań niskoemisyjnych).
Rozliczenie ulgi odbywa się w zeznaniu rocznym PIT za rok, w którym ponieśliśmy wydatki. Jeśli inwestycja rozciąga się na kilka lat, odliczamy sukcesywnie koszty poniesione w danym roku (np. wydatki z 2024 r. odliczamy w PIT za 2024, te z 2025 – w PIT za 2025). Gdy kwota odliczenia przekracza roczny dochód (co może się zdarzyć przy dużych inwestycjach), niewykorzystaną część ulgi można przenosić na kolejne lata – maksymalnie przez 6 lat od końca roku, w którym odliczyliśmy pierwsze wydatki. Jest też ograniczenie czasowe: całe przedsięwzięcie trzeba zakończyć w ciągu 3 lat od końca roku, w którym dokonano pierwszego odliczenia – inaczej utraci się prawo do ulgi i będzie trzeba zwrócić odliczone kwoty. Ma to zdyscyplinować inwestorów, by nie przeciągali remontu zbyt długo.
Aby skorzystać z ulgi, wypełnia się odpowiednią rubrykę w załączniku PIT/O przy składaniu rocznej deklaracji podatkowej. Trzeba zachować wszystkie faktury VAT na wypadek kontroli (nie załącza się ich do PIT, ale urząd skarbowy może poprosić o pokazanie dokumentów). Jak wspomniano, przy łączeniu ulgi z dotacją pamiętajmy, by odliczać tylko te wydatki, które pokryliśmy samodzielnie – np. jeśli pompa ciepła kosztowała 30 tys. zł, z czego 15 tys. zł pokryło Czyste Powietrze, to do ulgi możemy wpisać tylko pozostałe 15 tys. zł. Takie łączenie ulgi z dotacją jest całkowicie legalne i powszechnie stosowane – pozwala maksymalnie wykorzystać dostępne formy wsparcia, zmniejszając zarówno koszty inwestycji, jak i obciążenia podatkowe.
Przykład: Pan Nowak planuje wymianę starego pieca węglowego na pompę ciepła i ocieplenie domu. Koszt inwestycji to 80 000 zł. Udaje mu się uzyskać 32 000 zł dotacji z Czystego Powietrza (np. 40% kosztów). Pozostałe 48 000 zł pokrywa z własnych środków – tę kwotę może odliczyć od dochodu w ramach ulgi termomodernizacyjnej. Przy założeniu, że Pan Nowak płaci 32% PIT, ulga da mu zwrot ok. 15 000 zł podatku. Łącznie więc ze wsparcia otrzyma 47 000 zł (dotacja + ulga), co oznacza, że ponad połowa kosztów inwestycji została pokryta przez państwowe instrumenty.Ulga termomodernizacyjna obowiązuje od 2019 r. i cieszy się niesłabnącą popularnością – skorzystały z niej już dziesiątki tysięcy właścicieli domów. W 2025 r. stała się jeszcze atrakcyjniejsza dzięki dodaniu możliwości odliczenia magazynów energii i ciepła. Trzeba jednak pamiętać, że ulga to zwrot części poniesionych kosztów w postaci niższego podatku, co oznacza, że inwestor najpierw musi mieć środki (lub wspomagać się dotacją czy kredytem), a dopiero w rozliczeniu rocznym odzyskuje część wydatków. Niemniej, umiejętne połączenie dotacji i ulgi sprawia, że termomodernizacja może być finansowo bardzo opłacalna.
Łączenie programów i maksymalne wykorzystanie dofinansowania
Czy można korzystać z więcej niż jednego programu jednocześnie? Co do zasady tak, pod warunkiem że nie finansujemy dwa razy tego samego wydatku. Każdy z omówionych programów ma nieco inny zakres i grupę docelową, więc często możliwe jest ich komplementarne użycie. Przykładowo: właściciel starszego domu jednorodzinnego może otrzymać dotację z Czystego Powietrza na ocieplenie i wymianę pieca, a jednocześnie skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej na część wydatków (np. na te pokryte z własnych środków lub na elementy inwestycji, których dotacja nie objęła, jak instalacja fotowoltaiczna). Podobnie, jeśli ktoś buduje nowy dom i założy pompę ciepła z dofinansowaniem z Mojego Ciepła, może osobno uzyskać dotację z programu Mój Prąd na fotowoltaikę lub magazyn energii – to różne zakresy kosztów, więc wsparcie się nie dubluje. Istotne jest, by każda złotówka wydatku była finansowana tylko raz: część może pokryć dotacja, a pozostałą część możemy odliczyć w uldze podatkowej, ale nie można np. dostać dwóch dotacji na ten sam piec czy tę samą fakturę za ocieplenie.
W praktyce najczęściej spotykanym rozwiązaniem jest łączenie dotacji z ulgą podatkową. Jak już opisano, inwestor po prostu odlicza od dochodu te koszty, które poniósł z własnego budżetu po odjęciu dotacji. Takie podejście pozwala zmniejszyć koszt efektywny inwestycji do minimum. Innym pomysłem jest korzystanie z kilku dotacji do różnych elementów projektu – np. w 2025 r. Czyste Powietrze nie obejmuje fotowoltaiki, ale od tego jest Mój Prąd (edycja 5.0 i 6.0). Nic nie stoi na przeszkodzie, aby równolegle z ocieplaniem domu za pieniądze z CP, zainstalować panele PV z dofinansowaniem z Mojego Prądu lub nawet zainwestować w magazyn energii z dopłatą z Mojego Prądu i odliczyć jeszcze jego koszt w uldze. Warunek zawsze jest jeden: brak podwójnego finansowania tego samego wydatku oraz spełnienie wymogów formalnych każdego z programów.
W przypadku budynków wielorodzinnych możliwości łączenia też istnieją, choć są nieco ograniczone. Osoba, która otrzymała dotację z Ciepłego Mieszkania na swój lokal, nie może już odliczyć tych samych wydatków od PIT (bo to byłby ten sam koszt dwukrotnie rozliczony). Może jednak np. skorzystać z gminnego programu dopłat do wymiany pieców (jeśli taki lokalnie funkcjonuje) albo – jeśli jest właścicielem całej kamienicy lub członkiem większej wspólnoty – rozważyć alternatywnie tzw. premię termomodernizacyjną. Dla większych budynków (powyżej 7 lokali) istnieje osobny mechanizm wsparcia: kredyt z premią termomodernizacyjną BGK, który pozwala uzyskać spłatę części kredytu (około 16% kosztów) po zrealizowaniu kompleksowej modernizacji budynku. Jest to jednak odrębny temat, skierowany głównie do wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych oraz samorządów.
Podsumowując, umiejętne połączenie różnych instrumentów finansowych może znacząco obniżyć koszty termomodernizacji. Państwo przeznacza obecnie miliardy złotych na poprawę efektywności energetycznej budynków – warto z tego skorzystać, bo korzyści są wielowymiarowe. Dla inwestora oznacza to niższe wydatki i szybki zwrot z inwestycji, dla gospodarki – zmniejszenie zużycia energii, a dla środowiska – czystsze powietrze i mniejszą emisję CO₂.
Profesjonalne wsparcie przy wnioskowaniu o dotacje
Na koniec warto wspomnieć, że proces uzyskania dofinansowania bywa złożony – trzeba spełnić szereg kryteriów technicznych i formalnych, przygotować dokumenty (audyt, kosztorysy, zaświadczenia o dochodach itp.), prawidłowo wypełnić wniosek, a po realizacji inwestycji rozliczyć projekt zgodnie z wymaganiami. Nietrudno o popełnienie błędu, który może skutkować opóźnieniem wypłaty środków albo nawet odrzuceniem wniosku. Dlatego wielu inwestorów – zwłaszcza większych, jak przedsiębiorstwa czy zarządcy nieruchomości – decyduje się skorzystać z pomocy ekspertów ds. dotacji i termomodernizacji.
Firma Adenergo specjalizuje się właśnie w kompleksowym wsparciu dla inwestorów planujących remont energetyczny budynku. Zapewniamy profesjonalne audyty energetyczne (sporządzane przez certyfikowanych audytorów, zgodne z wymogami programów takich jak Czyste Powietrze), pomagamy dobrać optymalny zakres prac i źródła finansowania (oceniamy, z których programów klient może skorzystać i czy możliwe jest łączenie dotacji z ulgą) oraz prowadzimy przez formalności – od kompletowania dokumentacji, przez wypełnienie i złożenie wniosku, aż po pomoc przy rozliczeniu dotacji. Dzięki takiemu wsparciu inwestor ma pewność, że wszystko przebiegnie sprawnie i zgodnie z przepisami, a dostępne dofinansowania zostaną w pełni wykorzystane.Termomodernizacja w 2025 roku to nie tylko ocieplenie ścian i wymiana pieca – to także szansa na sięgnięcie po znaczące wsparcie finansowe. Rządowe programy Czyste Powietrze, Ciepłe Mieszkanie, Moje Ciepło oraz ulga termomodernizacyjna razem tworzą pakiet narzędzi, które mogą pokryć nawet większość kosztów inwestycji. Dzięki temu przedsięwzięcie, które kiedyś było dużym obciążeniem domowego budżetu, dziś staje się dużo łatwiejsze do udźwignięcia i szybciej się zwraca. Warto z tych możliwości skorzystać – zarówno dla własnego portfela, jak i dla dobra środowiska. Jeśli ktoś czuje się zagubiony w gąszczu przepisów i wniosków, dobrym pomysłem jest skorzystanie z pomocy specjalistów (takich jak eksperci Adenergo), którzy przeprowadzą przez cały proces od audytu energetycznego, przez wniosek, aż po rozliczenie dotacji. Efekt końcowy to ciepły, energooszczędny budynek, niższe rachunki za ogrzewanie oraz satysfakcja, że nasza inwestycja służy także poprawie jakości powietrza. To inwestycja, która opłaca się potrójnie – finansowo, komfortowo i ekologicznie.